Powszechnym stereotypem jest, że metal jest z konieczności czymś ciężkim, trwałym, błyszczącym. Z metali wykonuj narzędzia i mechanizmy, broń i biżuterię. Metale służą do ochrony przed warunkami atmosferycznymi i przechowywania żywności. Nawet stereotyp przeniknął język - fraza „weź kawałek żelaza„Ma bardzo konkretne i pojemne znaczenie.
Jednak nie wszystkie metale są solidne, trwałe i odporne na ciepło. A substancje takie jak sód, gal, rtęć - znajdują niezwykłe zastosowania.
Dzisiaj porozmawiajmy o dziesięciu metalach o najniższych temperaturach topnienia.
10. Cyna (231 ° C)
Pierwiastek chemiczny zajmujący jubileusz, pięćdziesiąte miejsce w układzie okresowym, jest znany ludzkości od czasów starożytnych. Pierwsze krople cyna (Nazwa łacińska Stannum) prymitywni ludzie zauważyli w swoich ogniskach 4 tysiące lat przed naszą erą. Nic dziwnego - ponieważ cyna topi się w temperaturze zaledwie 231 ° C. W tym samym czasie drzewo zaczyna się zwęglać i nieśmiało palić.
Po zestaleniu się „łzy”, którymi płakał piękny ciężki kamień kassideritu, zachowały swój kształt, w którym mieli szansę zamarznąć. Pojawiły się więc pierwsze metalowe artykuły gospodarstwa domowego.
Gdy udało się stopić czerwoną miedź z zielonego malachitu, okazało się, że mieszanina miedzi i cyny jest znacznie silniejsza niż którykolwiek z metali oddzielnie. To wtedy cywilizacja zaczęła się szybko rozwijać. Broń, zbroja, naczynia, narzędzia - wszystko zostało wykonane z trwałego i pięknego brązu.
9. Lit (180 ° C)
Ten niesamowity metal odkryto dopiero na początku XIX wieku. Lit (Lit, element nr 3) jest dość topliwy - ciekły metal o temperaturze zaledwie 180 ° C można mieszać nawet drewnianą łyżką.
Lit ma bardzo niską gęstość - dwa razy lżejszą od wody! Metal należy do grupy alkaliów i jest raczej aktywny chemicznie (dlatego nie można go było otworzyć tak długo).
We współczesnym świecie lit jest szeroko stosowany do tworzenia niesamowitych stopów - twardych, lekkich i odpornych na ciepło.
Żaden nowoczesny gadżet elektroniczny nie obejdzie się bez litu. W końcu lit jest kluczowym elementem kompaktowych i pojemnych akumulatorów. A także lit nadaje cudowny szkarłatny kolor fajerwerkom.
8. Ind (157 ° C)
Pod koniec XIX wieku chemikom udało się odkryć i wyizolować w czystej postaci pierwiastek zajmujący komórkę nr 49 w układzie okresowym pierwiastków. Ind (Ind) Jest raczej ciężkim (prawie jak żelazo) metalem o temperaturze topnienia 157 ° C.
Materiał ten jest niezwykle miękki i ciągliwy. Tylko proszek talku jest bardziej miękki niż ten metal! Niesamowita właściwość sprawiła, że ind stał się niezbędny w elektronice. Cienkie paski indu osadzone na szkle dobrze przewodzą prąd - ale są całkowicie przezroczyste. Więc już nam znane płaskie ekrany oparte na „ciekłych kryształach” (LCD).
7. Sód (97,8 ° C)
Sód (Sód, 11 element) może stopić się nawet we wrzącej wodzie - 97,8 ° C. Ale nie zalecamy, aby nawet niewielki kawałek sodu wpadł do wody (nawet lodu). Sód metal alkaliczny jest bardzo aktywny chemicznie i natychmiast reaguje, oddzielając wodór od cząsteczek wody i przekształcając się w silny alkalia.
W tym przypadku uwalniane jest dużo ciepła, co natychmiast podpala uwolniony wodór. Wybuch i ogień! Materiały takie jak sód są przechowywane w nafcie, co eliminuje ich kontakt z wilgocią z wody i powietrza.
Jako bardzo aktywny pierwiastek, sód w takiej czy innej formie jest obecny wokół nas w ogromnych ilościach. Weź przynajmniej chlorek sodu - zwykłą sól kuchenną.
6. Potas (63,5 ° C)
Bliski krewny sodu - potas. Element nr 19 (Kalium) reaguje również gwałtownie z wodą, tworząc alkalia, a także topliwy - 63,5 ° C. Ale prawie nie ma jadalnych związków potasu, a to jest dokładnie przeciwne do sodu. Chociaż w ograniczonych ilościach ciało nadal potrzebuje (pierwiastek śladowy).
W czystej postaci potas nie ma praktycznego zastosowania. Ale jego wiele związków od czasów starożytnych jest znanych jako nawozy, detergenty, ważne składniki wielu procesów chemicznych.
5. Rubid (39,31 ° C)
37 element stołu - rubid (Rubid) topi się tylko w 39,31 ° C. Kawałek rubidu może stopić się na spodku jak masło. Jest to metal lekki, jego gęstość jest tylko nieznacznie wyższa niż gęstość wody. Ale rubid reaguje z wodą nie mniej gwałtownie niż jego bliscy krewniacy, potas i sód.
Rubid zaskakuje swoimi właściwościami chemicznymi. Sam metal alkaliczny bardzo łatwo wchodzi w szereg reakcji chemicznych. Ale jednocześnie sole rubidu i jego stopy z innymi metalami są dobrymi katalizatorami reakcji. Oznacza to, że znacznie przyspieszają proces, a jednocześnie zupełnie się nie rozchodzą. To sprawia, że rubid jest cennym materiałem dla przemysłu chemicznego i elektroniki radiowej.
4. Cez (28,5 ° C)
Bardzo miękki srebrny metal dosłownie topi się w rękach. W 28,5 ° C cez (Cez) staje się płynny i dosłownie przecieka między palcami. Ale nie próbuj przeprowadzać takiego doświadczenia! Ze wszystkich metali alkalicznych pierwiastek nr 55 jest najbardziej aktywny chemicznie (ustępuje tylko Francji).
Na wolnym powietrzu cez natychmiast utlenia się, tworząc jasny płomień. A kiedy dostanie się do wody, po prostu eksploduje. Cezowi udało się podpalić nawet na lodzie! Ponadto wodorotlenek cezu powstający podczas reakcji z wodą zjada szkło - i powoli gryzie naczynia ze złota, a nawet platyny.
Ale w elektronice taka aktywność cezu pozwala tworzyć bardzo czułe fotokomórki i zegarki z prawdziwie kosmiczną dokładnością.
3. Francja (27 ° C)
Elementem zajmującym 89. komórkę układu okresowego jest Francja (Francium) - bardzo podobny do cezu. Francja topi się w temperaturze 27 ° C, ale przedtem nadal trzeba zachować niezwykle aktywny metal alkaliczny.
Francja nie tylko reaguje gwałtownie na wszystko, ale także jest bardzo radioaktywna! Za pół godziny od kilograma Francja pozostanie - no, jeśli garstka - różnorodnych silnie emitujących produktów rozszczepienia.
Jednak w takich ilościach nikt go nigdy nie widział. Nic dziwnego, że w przyrodzie ten pierwiastek jest jednym z najrzadszych. I nigdy nie znalazł praktycznego zastosowania.
2. Gal (26,79 ° C)
A oto srebrny metal gal (Gal - jeszcze przed odkryciem elementu D.I. Mendelejew opuścił wcześniej komórkę nr 31 w tabeli) jest znacznie bardziej powszechny i często służy do zabawy. Topi się prawie jak cez, w temperaturze 26,79 ° C, ale poza tym bardzo różni się od swojego „nerwowego” brata.
Zewnętrznie i pod względem właściwości mechanicznych gal jest bardzo podobny do aluminium. Lekki, przewodzący ciepło, w czystej postaci jest dość delikatny. Gęsta warstwa tlenku natychmiast utworzona w powietrzu chroni ją również przed zniszczeniem.
W czystej postaci galu praktycznie nie stosuje się. Ale jego sole, a zwłaszcza stopy o niskiej temperaturze topnienia, znalazły szerokie zastosowanie w fizyce jądrowej, elektronice radiowej i sprzęcie pomiarowym.
1. Rtęć (-38,87 ° C)
Wszyscy jesteśmy zaznajomieni rtęć - nawet dzisiaj, w erze elektroniki, nie ma nikogo, kto nie byłby w stanie zmierzyć temperatury ciała za pomocą termometru rtęciowego. Ale niewiele osób uważa, że bardzo płynna, ciężka srebrna ciecz to prawdziwy metal!
Tak, element nr 80, Hydrargyrumtopi się w najsurowszym mrozie - temperatura krystalizacji rtęci wynosi prawie minus czterdzieści stopni (-38,87 ° C).
Ludzkość zna rtęć od czasów starożytnych. Rtęć jest szeroko stosowana w inżynierii, chemii i metalurgii. Ten element zasługuje na osobną, dość dużą historię - i dzisiaj dumnie wieńczy naszą ocenę.